Άσθμα Φάρμακα
Μπορεί η φαρμακευτική αγωγή να αντιμετωπίσει το άσθμα;
Νεότερα φάρμακα για το άσθμα – εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά – εισπνεόμενα στεροειδή – βιολογικοί παράγοντες
Φάρμακα για το άσθμα
Υπάρχουν δύο τύποι φαρμάκων για το άσθμα οι οποίοι αναλύονται παρακάτω:
Ρυθμιστικά φάρμακα (η αλλιώς φάρμακα μακροπρόθεσμου ελέγχου)
Ανακουφιστικά φάρμακα
Ο ιατρός σας θα εξετάσει αρκετές παραμέτρους ώστε να αποφασίσει ποια φάρμακα για το άσθμα είναι τα καλύτερα για εσάς.
Θα ελέγξει πόσο καλά και ποιο φάρμακο λειτουργεί για εσάς και στη συνέχεια θα προσαρμόσει τη δόση ή το φάρμακο ανάλογα με τις ανάγκες σας.
Τα φάρμακα για το άσθμα συνήθως δεν λαμβάνονται σε μορφή χαπιού, αλλά με τη χρήση σκευασμάτων που ονομάζονται συσκευές εισπνοών.
Μια συσκευή εισπνοής επιτρέπει στο φάρμακο να πηγαίνει κατευθείαν στους πνεύμονές σας.
Δεν χρησιμοποιούνται όλες οι συσκευές με τον ίδιο τρόπο. Ρωτήστε το γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας να σας δείξει τον σωστό τρόπο για να χρησιμοποιήσετε την συσκευή εισπνοής σας. Ελέγξτε τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιείτε την συσκευή εισπνοής σας σε κάθε επίσκεψη στον ιατρό σας.
Φάρμακα μακροπρόθεσμου ελέγχου για το άσθμα (ρυθμιστικά)
Οι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν άσθμα πρέπει να λαμβάνουν φάρμακα μακράς διάρκειας για να βοηθούν στην πρόληψη των συμπτωμάτων. Τα πιο αποτελεσματικά μακροχρόνια φάρμακα μειώνουν τη φλεγμονή των αεραγωγών, γεγονός που βοηθά στην πρόληψη των συμπτωμάτων. Αυτά τα φάρμακα δεν σας παρέχουν γρήγορη ανακούφιση από τα συμπτώματα. Στην κατηγορία αυτή των φαρμάκων ανήκουν τα στεροειδή (εκ του στόματος και εισπνεόμενα), τα αντιλευκοτριενικά, και οι βιολογικοί παράγοντες (μονοκλωνικά αντισώματα).
Εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή (κορτιζονούχα) για το άσθμα.
Τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή είναι τα πιο αποτελεσματικά φάρμακα στην θεραπεία του άσθματος. Είναι η πιο αποτελεσματική επιλογή για μακροχρόνια ανακούφιση από τη φλεγμονή και το οίδημα που προκαλείται στους αεραγωγούς σας.
Η μείωση της φλεγμονής βοηθά στην πρόληψη της αλυσιδωτής αντίδρασης που προκαλεί τα συμπτώματα του άσθματος. Οι περισσότεροι άνθρωποι που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα καθημερινά διαπιστώνουν ότι μειώνεται η βαρύτητα των συμπτωμάτων και η συχνότητα της εμφάνισής τους.
Όπως πολλά άλλα φάρμακα έτσι και τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή μπορεί να έχουν παρενέργειες. Οι περισσότεροι γιατροί συμφωνούν ότι τα οφέλη από τη λήψη εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών στην πρόληψη και αντιμετώπιση του άσθματος υπερτερούν κατά πολύ του κινδύνου παρενεργειών.
Μια συνήθης παρενέργεια από τα εισπνεόμενα κορτικοστεροειδή είναι οι μυκητιασικές λοιμώξεις της στοματικης κοιλότητας. Το ξέπλυμα του στόματός σας με νερό μετά τη λήψη εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών μειώνει σημαντικά αυτό τον κίνδυνο
Εάν έχετε σοβαρό άσθμα, μπορεί να χρειαστεί να πάρετε κορτικοστεροειδή σε μορφή χαπιών για κάποιο χρονικό διάστημα παράλληλα με την χρήση εισπνεόμενων κορτικοστεροειδών.
Εάν ο ιατρός σας σας συνταγογραφήσει ένα φάρμακο για μεγάλο χρονικό διάστημα μην το διακόψετε χωρίς την συμβουλή του γιατρού σας. Τα συμπτώματά σας στο άσθμα πιθανόν να επιστρέψουν ή να επιδεινωθούν εάν σταματήσετε να παίρνετε το φάρμακό σας.
Τα φάρμακα μακροπρόθεσμου ελέγχου μπορεί να έχουν παρενέργειες. Συζητήστε με το γιατρό σας σχετικά με αυτές τις ανεπιθύμητες ενέργειες και τους τρόπους μείωσης ή αποφυγής αυτών.
Εκ του στόματος στεροειδή για το άσθμα:
Στην περίπτωση που τα υπόλοιπα φάρμακα δεν βοηθήσουν στην βελτίωση των συμπτωμάτων του βρογχικού άσθματος τότε δύναται ο γιατρός να προχωρήσει στην χορήγηση κορτιζονούζων σκευασμάτων από το στόμα. Επίσης στεροειδή από το στόμα ή ενδοφλέβια χορηγούνται για λίγες μέρες σε κάθε περίπτωση που προκύψει σοβαρή ασθματική κρίση.
Αντιλευκοτριενικά:
Βιολογικοί παράγοντες – Μονοκλωνικά αντισώματα:
απόπτωση των ηωσινοφίλων και βασεοφίλων .
Άσθμα και φάρμακα ταχείας ανακούφισης (ανακουφιστικά φάρμακα)
Στην κατηγορία αυτή των φαρμάκων περιλαμβάνονται τα φάρμακα τα οποία προσφέρουν άμεση ανακούφιση από τα συμπτώματα του άσθματος. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν οι β-αδρενεργικοί αγωνιστές και τα αντιχολινεργικά.
β2 – Αδρενεργικοί αγωνιστές:
Οι β2 αδρενεργικοί αγωνιστές είναι φάρμακα τα οποία χορηγούνται μέσω εισπνευστικής συσκευής και έχουν δράση στους β2- αδρενεργικούς υποδοχείς των λείων μυϊκών ινών με ελάχιστη έως ανύπαρκτη δράση στους β1-αδρενεργικούς υποδοχείς του μυοκαρδίου. Αποτέλεσμα της δράσης τους είναι η βρογχοδιαστολή. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα προκύπτει από την τοπική δράση στους αεραγωγούς. Διακρίνονται σε SABA (βραχείας δράσης), LABA (12ωρης δράσης) και ultra-LABA (24ωρης δράσης).
SABA: Fenoterol, alvuterol, levalbuterol, terbutaline.
LABA: Arfomoterol, formoterol, indacaterol, salmeterol, olodaterol, vilanterol
Αντενδείξεις β2-αδρενεργικών αγωνιστών (Σχετικές και απόλυτες): Ιστορικό υπερευαισθησίας, σε επαπειλούμενη αποβολή, καρδιακές αρρυθμίες, πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Παρενέργειες β2-αδρενεργικών αγωνιστών: Διακρίνονται σε πολύ συχνές (≥1/10), συχνές (≥1/100), όχι συχνές (≥1/1000), σπάνιες (≥1/10000) και πολύ σπάνιες (<1/10000) και είναι οι ακόλουθες: Συχνές (Μυϊκός τρόμος, κεφαλαλγία, ταχυκαρδία),Όχι συχνές (Αίσθημα παλμών, ερεθισμός του στόματος και του φάρυγγα, μυϊκές κράμπες), σπάνιες (υποκαλιαιμία, περιφερική αγγειοδιαστολή), Πολύ σπάνιες (αντιδράσεις υπερευαισθησίας, περιλαμβανομένου του αγγειοοιδήματος, της κνίδωσης, του βρογχόσπασμου, της υπότασης και του collapses, αυξημένη ενεργητικότητα, καρδιακές αρρυθμίες συμπεριλαμβανομένης της κολπικής μαρμαρυγής, της υπερκοιλιακής ταχυκαρδίας και των έκτακτων συστολών, μυοκαρδιακή ισχαιμία και παράδοξο βρογχόσπασμο.
Αντιχολινεργικά:
Τα συγκεκριμένα φάρμακα δεν χρησιμοποιούνται στο βρογχικό άσθμα παρά μόνο ως εναλλακτική θεραπεία στην περίπτωση που ο ασθενής δεν μπορέι να λάβει β-διεγέρτη. Τα αντιχολινεργικά είναι φάρμακα που δρουν αναστέλλοντας την δράση της ακετυλοχολίνης με τελικό αποτέλεσμα την χάλαση των λείων μυϊκών ινών και την βρογχοδιαστολή. Το θεραπευτικό αποτέλεσμα προκύπτει από την τοπική δράση στους αεραγωγούς. Διακρίνονται ανάλογα με την χρονική διάρκεια δράσης τους σε SAMA (βραχεία δράση), LAMA (12 ωρη δράση) και ultra-LAMA (24 ωρη δράση).
Αντενδείξεις αντιχολινεργικών: Υπερευαισθησία σε αντιχολινεργικό τα παράγωγά του στη δραστική ουσία ή σε κάποιο έκδοχο του φαρμάκου. Συνιστάται γενικώς προσοχή στη χορήγηση αντιχολινεργικών φαρμάκων, σε πάσχοντες με γλαύκωμα κλειστής γωνίας, ή με προϋπάρχουσα απόφραξη της ουροποιητικής οδού.
Επιλογή της κατάλληλης θεραπείας για το άσθμα
Η επιλογή της κατάλληλης θεραπείας θα γίνει από τον πνευμονολόγο σας.
Τα φάρμακα μακροπρόθεσμου ελέγχου συμβάλλουν στη μείωση της φλεγμονής των αεραγωγών και στην πρόληψη των συμπτωμάτων του άσθματος.
Τα φάρμακα ταχείας ανακούφισης ή “διάσωσης” ανακουφίζουν τα συμπτώματα άσθματος που μπορεί να εκδηλωθούν.
Η αρχική σας θεραπεία θα εξαρτηθεί από τη σοβαρότητα του άσθματος σας.
Η συνέχεια της θεραπείας σας για το άσθμα θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά ελέγχει τα συμπτώματά σας και προλαμβάνει τις κρίσεις άσθματος.
Ο γιατρός σας μπορεί να χρειαστεί να αυξήσει τη δοσολογία του φαρμάκου σας εάν το άσθμα σας δεν παραμένει υπό έλεγχο.
Από την άλλη πλευρά, εάν το άσθμα σας είναι καλά ελεγχόμενο για αρκετούς μήνες, ο γιατρός σας μπορεί να μειώσει το φάρμακο σας.
Αυτές οι προσαρμογές στο φάρμακο σας θα σας βοηθήσουν να διατηρήσετε τον καλύτερο δυνατό έλεγχο με την ελάχιστη απαραίτητη ποσότητα φαρμάκου.
Η θεραπεία του άσθματος για ορισμένες ομάδες ατόμων – όπως τα παιδιά, οι έγκυες γυναίκες ή εκείνοι για τους οποίους η άσκηση φέρνει τα συμπτώματα του άσθματος απαιτεί ένα πιο ειδικό σχέδιο θεραπείας.
Οι φαρμακευτικές ουσίες επιλέγονται με γνώμονα τη σοβαρότητα της ασθένειας και τη συχνότητα των συμπτωμάτων που έχουμε από το άσθμα.
Το πρώτο βήμα είναι να αναπτύξουμε ένα σχέδιο θεραπείας για το άσθμα με τον ιατρό μας.
Ο καλός έλεγχος του άσθματος θα έχει τα ακόλουθα οφέλη για εσάς:
• Θα αποφύγετε τα χρόνια και ενοχλητικά συμπτώματα, όπως βήχα και δύσπνοια
• Θα μειώσετε την ανάγκη σας για φάρμακα ταχείας αρωγής (βλέπε παρακάτω)
• Σας βοηθά να διατηρήσετε καλή τη πνευμονική σας λειτουργία
• Θα σας επιτρέψει να διατηρήσετε το κανονικό σας επίπεδο δραστηριότητας και να κοιμάστε όλη τη νύχτα
• Θα αποτρέψετε τις κρίσεις άσθματος που θα μπορούσαν να σας οδηγήσουν σε επίσκεψη η ακόμα και εισαγωγή στο νοσοκομείο.
Γενικά το πρώτο βήμα της θεραπείας για το άσθμα είναι η εξακρίβωση των ερεθισμάτων που το προκαλούν και η αποφυγή της έκθεσης σε αυτά.
Αν δεν μπορούμε να αποφύγουμε πλήρως την έκθεση μας στους παράγοντες που μας προκαλούν το άσθμα τότε συνίσταται η χρήση φαρμάκων.
Η αρχική σας φαρμακευτική αγωγή για το άσθμα θα εξαρτηθεί από τη σοβαρότητα της νόσου.
Η συνέχεια της θεραπείας σας για το άσθμα θα εξαρτηθεί από το πόσο καλά ελέγχει τα συμπτώματά σας και προλαμβάνει τις κρίσεις άσθματος.
Αυτό συνεπάγεται τη λήψη των φαρμάκων σας σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού σας. Επίσης πρέπει να αποφεύγετε τους παράγοντες που προκαλούν τα συμπτώματά σας στο άσθμα.
Αν και το άσθμα δεν μπορεί να θεραπευτεί η κατάλληλη διαχείριση του μπορεί να ελέγξει την ασθένεια και να επιτρέψει στους ανθρώπους να απολαμβάνουν μια καλή ποιότητα ζωής.
Τα βραχυπρόθεσμα φάρμακα χρησιμοποιούνται για την ανακούφιση των συμπτωμάτων
Τα άτομα με επίμονα συμπτώματα πρέπει να παίρνουν μακροχρόνια φαρμακευτική αγωγή καθημερινά για να ελέγξουν την υποκείμενη φλεγμονή και να αποτρέψουν τα συμπτώματα και τις κρίσεις άσθματος..
Η ανεπαρκής πρόσβαση στα φάρμακα και στις υπηρεσίες υγείας αποτελεί έναν από τους σημαντικούς λόγους για τον κακό έλεγχο του άσθματος σε πολλά περιβάλλοντα.
Συνοπτικά:
- Η φαρμακευτική αγωγή δεν είναι ο μόνος τρόπος για τον έλεγχο του άσθματος. Είναι επίσης σημαντικό να αποφεύγετε τα ερεθίσματα που προκαλούν το άσθμα.
- Με ιατρική υποστήριξη κάθε ασθενής με άσθμα πρέπει να μάθει τι είναι αυτό/αυτά που το προκαλεί, τι θα πρέπει να αποφεύγει και τι φάρμακευτική αγωγή θα ακολουθήσει.
- Η αποτυχία χρήσης των κατάλληλων φαρμάκων ή μέσων προφύλαξης μπορεί να είναι μοιραία.
- Το άσθμα με σωστή θεραπεία αντιμετωπίζεται.
Το παρόν δεν αποτελεί ιατρική συμβουλή. Ο μόνος κατάλληλος να σας ενημερώσει σχετικά με την υγεία σας είναι ο ιατρός σας.